Paano kung wala nang Korapsiyon sa Pilipinas?

 Hmmmnnn, title pa lang mukhang marami nang magtataas ng kilay at napakahirap paniwalaan noh? Ngayon pang mukhang kailangan nang i-upgrade ni Gloc 9 ang kantang "Upuan" dahil mukhang outdated na. Bakit? kasi hindi lang upuan ang problema ng bayan kundi buong lamesa na. Kahit ako'y mapapakunot ng noo sa katanungan ng title ng blog post na ito at para mo na rin sinabing huwag nang kumain ng kanin ang mga Pinoy sa kanilang umagahan, tanghalian at hapunan, pero paano kung bigyan natin ng chance at tignan natin ang mga posibilidad kahit pa malabo pa sa tinta ng pusit na mangyari ito, paano nga kaya kung wala nang korapsiyon sa Pilipinas? Pag-usapan natin. 

First of all, if corruption disappears, government projects would suddenly look like they were built for actual people — and not just for the contractors’ third beach house, nepo babies flexing their expensive items on Instagram, mga sandamukal na perang kinurakot sa kaban ng bayan. Imagine trains that actually arrive on time, bridges that don’t collapse two years after ribbon-cutting, and public schools that don’t look like they were borrowed from a World War II set.

Public officials would have no choice but to actually do their jobs. Picture a mayor who doesn’t just smile for a tarpaulin but also submits transparent budgets. Senators who pass laws for citizens, not for their cronies. Presidents who don’t treat government funds like a family inheritance. For once, political dynasties would have to survive on merit, not on money fueled by corruption.

At eto na ang twist: baka pati mga Pilipino abroad ay gustong bumalik, dahil—surprise!—magkakaroon na rin ng saysay ang manatili rito. Hindi na mapipilitan ang mga OFW na iwanan ang kanilang pamilya para lang takasan ang kainutilan ng sistema.

Pero siyempre, hindi puro unicorns at rainbow ang kuwento. Sa kasamaang palad, naging parang “lubricant” na ng ating mabagal at palpak na sistema ang corruption. Kapag nawala ito, baka biglang tumitigil ang ilang gear sa pag-ikot. ’Yung mga sanay na mag-“fast track” ng papeles gamit ang lagay, haharapin bigla ang tunay na bilis ng burukrasya—na parang pagong. At ’yung mga nasanay sa patronage politics, mararanasan ang totoong ibig sabihin ng “pantay na oportunidad” — at baka hindi nila ito magustuhan.

Isipin mo:

• Mga kalsadang hindi parang “cookie dough” na mabilis mabutas.
• MRT na hindi ka na parang sardinas, at hindi na masisira sa gitna ng rush hour.
• May Tram na at Cable car sa siyudad at probinsiya
• Hindi na mapanghi at Maynila at kaaya-aya na ito sa mata
• Ang mga salat sa tirahan ay may magagandang tahanan na pinondohan para sa maaayos na housing project
• Kahit kailan ay hindi na bumaha sa kahit ano mang sulok ng Pilipinas
• Malilinis na ang ilog, creek, at nabubuhay maging ang mga isda sa mga imburnal.
• Hospital na may kumpletong gamit, hindi lang pader na may tarp na may nakasulat na “Inaugurated by Honorable So-and-So.”
• Ang lahat ng kabataan ay nakakapag-aral at maayos ang pamamalakad sa departamento ng edukasyon at higit sa lahat wala nang napapariwala.

Pero eto ang mas nakakatawa: marami sa ating kababayan ang baka mawindang. Sanay na kasi tayo na ang “diskarte” ay laging may kasamang lagay, padrino, o shortcut. Kapag biglang nawala ’yon, baka magulat tayo na ang dapat lang pala gawin ay pumila nang maayos, sumunod sa proseso, at magbayad ng tamang buwis.

Rivermaya - Isang Bandila

Kung tutuusin, corruption-free Philippines means responsibility for all. Hindi lang gobyerno ang magbabago—pati tayo. Wala nang “pwede na ’yan,” wala nang “malapit ako kay Kap,” at wala nang “kahit walang resibo, okay na.” Ang tanong: handa ba tayong lahat sa ganitong mundo?

So, ano nga ba kung mawala na ang corruption sa Pilipinas? Madaling sagot: makakatipid tayo ng bilyon-bilyong piso, gagana na nang maayos ang mga serbisyo, at baka sa wakas ay tunay nang umusad ang bansa. Pero mas mahirap na sagot: mawawala ang paborito nating pambansang libangan—ang isisi ang lahat ng bagay sa corruption. Mapapansin din natin na nariyan pa rin ang ibang problema gaya ng kainutilan, kabagalan, kakulangan ng disiplina, at koloniyal na pag-iisip. At higit sa lahat, mapipilitan tayong harapin ang hindi komportableng katotohanan na hindi lang sila, ang mga pulitiko, kundi pati rin tayong mga mamamayan ang minsang nagbibigay-lakas at pumapasan sa pagkakalat ng corruption.

Ano’ng Itsura ng Bagong Lipunan?

Kapag panahon ng eleksyon, wala nang vote buying kaya mapipilitan ang mga kandidato na magpakita ng totoong plataporma imbes na mamudmod ng “pabigas” o “pa-load.” Isipin mo na lang ang takot ng ilan—dahil sa unang pagkakataon, mapipilitang mag-isip ang mga botante. Sa mga kontrata naman ng gobyerno, wala nang overpriced projects. Bawal na ang mga upuang monoblock na nagkakahalaga ng ₱2,000 kada piraso o ang mga computer system na aabot ng ₱10 milyon kahit kaya namang gawin ng isang IT student mula sa barangay. Sa barangay fiesta, hindi na manggagaling sa pondo ng bayan ang sound system at lechon; kung gusto mong magpasaya, sarili mong pera ang ilalabas mo. At pagdating sa lifestyle ng mga pulitiko, hindi na makakabili ng mansion si mayor dahil sahod lang niya ang kikitain niya, at baka pa nga mag-resign siya kapag nadiskubre niyang hindi pala sapat ang kita para sa kanyang Rolex collection.

In short: A corruption-free Philippines would be amazing—but it would also expose whether we’re truly ready to live in a country that runs on integrity, not on palusot.

PHILIPPINES WILL SUDDENLY BECOME AN INSTANT PARADISE?

Imagine waking up in the Philippines, where corruption magically vanished overnight. Suddenly:

• EDSA is smooth, wide, and traffic-free. Hindi na parang moon surface ang daan. In fact, maybe there’s even a working subway system—yes, real trains underground! And not the type na bubulok ang project bago matapos.
• Hospitals have enough beds, medicine, and doctors. Walang nakapila sa hallway kasi may budget na talaga, hindi kinain ng kung sino.
• Public schools are world-class. Children have free books, working computers, at hindi na kailangang mag-share ng isang lapis tatlong estudyante.
• Barangay officials actually serve people, not campaign for their cousins. And when they say “for the people,” they don’t mean “for the people in my family.”

Sounds too good to be true, di ba? That’s because it is.

Matagal nang naging paboritong dahilan ng bansa ang corruption. Sa tuwing may pumapalpak, mabilis nating sinasabi, “Dahil ’yan sa corruption.” Pero heto ang hindi komportableng katotohanan: kahit mawala ang corruption, may iba pang halimaw na mananatili. Nariyan ang kainutilan—dahil may ilang opisyal na hindi naman kurakot, pero sadyang walang alam at hindi marunong sa kanilang trabaho. Nariyan din ang kabagalan—dahil ang burukrasya ay gumagalaw na parang tricycle sa gitna ng baha, at kahit walang corruption, patuloy pa ring papatay ng progreso ang red tape. At nariyan ang kultura—ang “pwede na ’yan” na hindi galing sa corruption, kundi sa katamaran at pagtanggap sa pagiging mediocre. Kapag nawala ang corruption, mawawala rin ang paborito nating palusot. Biglang ituturo sa atin ang salamin. Baka hindi lang pala ang mga pulitiko ang may kasalanan—baka pati rin tayong mga mamamayan na pumipili, nagtitiis, at minsan pa ngang naiinggit sa kanila.

At siyempre, kung corruption-free na ang Pilipinas, wala na ring bahaing lugar sa kahit saang sulok ng bansa. Hindi na mapipilitan ang mga kababayan natin na mag-post ng pekeng resiliency sa social media habang nakalubog hanggang tuhod o dibdib sa baha. Wala nang maglalabas ng mga hashtag na #GoBulacan at “NacaluboG” na parang punchline sa trahedya. At higit sa lahat, wala na ring instant beach resort sa harapan ng SM Bacoor tuwing malakas ang ulan—ibig sabihin, mawawala na ang free swimming pool ng Caviteños.

At ang pinakaimportante, dahil matitino na ang mga nahalal na pulitiko, wala nang kulay ang pulitika sa bansa. Kuntento na ang mga Pilipino sa mga napili nilang lider at wala nang batuhan ng putik kung sino ang magaling o kung sino ang nararapat. Matatapos na rin ang tawagan ng “bobo,” “tanga,” at “inutil” sa magkabilang panig ng partido. Sa wakas, ang pulitika ay hindi na magiging parang teleserye ng sigawan at away sa comments section, kundi tunay na pamumuno para sa bayan.

So, paano kung wala nang corruption sa Pilipinas? Siguradong gaganda ang bayan at uusad ang progreso. Pero baka ikaw mismo, ako, at tayong lahat ay mapilitang baguhin ang nakasanayan nating sistema ng palusot at shortcut. At sa totoo lang, baka mas nakakatakot pa ’yon kaysa sa corruption mismo. Pwede rin nating umpisahan ang pagbabago mula sa ating mga sarili bilang matitinong mamamayan.